Żylaki kończyn – czy można im zapobiec?

Żylaki kończyn dolnych to powszechny problem, który jest nie tylko defektem natury estetycznej, ale przede wszystkim oznaką niewydolności żył, które mogą prowadzić finalnie do owrzodzeń. Czym dokładnie są żylaki, jak je leczyć i jak zapobiegać ich powstawaniu?

Czym są żylaki?

Żylaki to poskręcane, widoczne i wyczuwalne zgrubienia podskórne powstałe na skutek nieprawidłowego odpływu krwi z kończyn dolnych, co prowadzi do rozciągania, rozszerzania i odkształcania się żył. Za ich powstawanie odpowiada kilka czynników takich jak genetyka, styl życia (otyłość, brak aktywności fizycznej, nieodpowiednia dieta, nadużywanie gorących kąpieli lub sauny) czy niektóre choroby (przede wszystkim nadciśnienie żylne).

Pierwsze oznaki żylaków

Żylaki kończyn dolnych dają o sobie znać na długo przed powstaniem widocznych zniekształceń na skórze. Pierwszym symptomem jest tak zwane uczucie ciężkich nóg, mrowienie, drętwienie, kurcze łydek. Z czasem pojawią się obrzęki kostek i ból zlokalizowany w okolicach poszerzonych żył, który nasila się podczas dłuższego przebywania w jednej pozycji (np. siedzącej lub stojącej) lub przed i w trakcie miesiączki u kobiet. Zbagatelizowanie tego problemu prowadzi do nasilenia bólu, pojawienia się widocznych miękkich i ciemnych uwypukleń, które z czasem zmieniają się w owrzodzenia.

Jak zapobiegać powstawaniu żylaków?

Powstawaniu, jak i dalszemu rozwojowi choroby można skutecznie zapobiec poprzez wprowadzenie kilku zdrowych nawyków, takich jak:

  • prawidłowa higiena nóg – zbyt ciasne ubrania, krzyżowanie nóg podczas siedzenia, częste i długie przebywanie w pozycji siedzącej/stojącej utrudniają krążenie krwi w kończynach dolnych dlatego niezwykle ważne jest unikanie powyższych czynności. Odradza się także zażywania gorących kąpieli (i zastąpienie ich chłodnymi prysznicami lub kąpielami z dodatkiem soli), które powodują rozszerzanie się żył. Nie należy także bagatelizować uczucia zmęczonych nóg. Warto dać im odpocząć unosząc je powyżej poziomu serca (np. można położyć się na plecach na podłodze i unieść nogi oparte o kanapę, krzesło przez 15 – 30 min). To pozwoli na prawidłowy odpływ krwi z kończyn zapobiegając jej zastojom. Osoby, które zdecydowaną większość dnia spędzają w pozycji siedzącej powinny zaopatrzyć się w podnóżek (im wyższy tym lepszy)
  • aktywność fizyczna – regularne spacery, jazda na rowerze czy pływanie (aktywności angażujące pracę nóg) pozwolą nie tylko zapobiegać powstawaniu żylaków, ale przede wszystkim to niezbędny czynnik (połączony ze zdrową i zbilansowaną dietą) pozwalający na uniknięcie nadwagi i otyłości, które prowadzą do powstawania tego schorzenia
  • dieta – w walce z żylakami pomoże także odpowiednia i zbilansowana dieta, w której powinny się znaleźć warzywa i owoce będące bogactwem błonnika, przeciwutleniaczy, witamin i minerałów.

Sposoby leczenia żylaków

Żylaki leczy się na kilka sposobów. Ich wybór uzależniony jest od stopnia zaawansowania problemu. W pierwszej, początkowej fazie stosuje się tak zwane metody zachowawcze, polegające na stosowaniu się do wyżej wspomnianych zaleceń pozwalających uniknąć żylaków, stosowaniu maści lub uciskowych rajstop przeciwżylakowych zmniejszających problem zmęczenia i obrzęków nóg. Kolejna metoda, farmakologiczna polega na doustnym przyjmowaniu leków uszczelniających naczynia (przede wszystkim zawierających wyciąg z kasztanowca). Finalnie sięga się po rozwiązania chirurgiczne, które polegają na usunięciu niewydolnych żył.